De laatste tijd heb ik veel boeiende gesprekken met ondernemers, werknemers en politici over twee hete hangijzers in onze huidige samenleving: een langere loopbaan en meer mensen aan het werk. Telkens valt het mij op hoe groot het besef is dat er iets moet gebeuren. De bereidheid tot verandering is groot (de spreekwoordelijke uitzondering die de regel bevestigt even buiten beschouwing gelaten). Maar vaak zijn de hindernissen die overwonnen moeten worden dat ook. Ik ben ervan overtuigd dat de sleutel tot succes ligt in arbeidsvreugde én in een goed evenwicht tussen werk en privé.
We leven in 2015 en alles gaat almaar sneller. Flexibiliteit is meer dan ooit de norm. Werknemers, zeker die van de nieuwe generatie, houden niet van een overdaad aan routine. Ze willen afwisseling en ze werken om te leven, niet omgekeerd. Ze zijn op zoek naar een flexibele invulling van hun professionele carrière, willen tijd- en plaatsonafhankelijk werken en streven naar een goede balans tussen werk en privé.
Mijn voorstel? Geef hen meer vrijheid en laat hen werken op ‘zelfstandige basis’. En daarmee hou ik geen pleidooi voor schijnzelfstandigheid, maar wel voor werknemers die het vertrouwen krijgen om hun werk én hun werkdag zelf in te vullen. En dus voor een stuk hun eigen baas zijn. Thuiswerken en flex offices hebben daarin zeker hun plaats. Zolang het werk maar gedaan is tegen de afgesproken deadlines en klanten tevreden zijn, is er geen probleem, toch?
Gaan werkgevers en werknemers op die basis met elkaar om? Dan wordt iedereen daar beter van. Want werknemers stellen die flexibele houding van hun werkgever op prijs. Ze zullen meer voldoening halen uit hun job, dankbaar omgaan met hun vrijheid en dus het vertrouwen niet schaden. Natuurlijk zijn er altijd enkelen die er de kantjes – en misschien zelfs meer – af lopen, maar die uitzonderingen wegen niet op tegen de voordelen.
En die voordelen zijn er zeker ook voor onze kmo’s! Want als werkgevers krijgen we niet alleen uiterst gemotiveerde werknemers, maar besparen we ook op ruimte en energiekosten. Bovendien daalt het woon-werkverkeer waardoor onze medewerkers meer ecologisch werken. De stap naar de arbeidsmarkt en een langere carrière wordt door die flexibele invulling een heel stuk kleiner.
Het besef dat het anders moet en kan is het begin. Maar om ons doel te bereiken is het nodig dat de sociale wetgeving aan die nieuwe manier van werken wordt aangepast. Binnen het bestaande kader is flexibel werken wel mogelijk, maar zijn er te veel ‘als … dan’-scenario’s. Meer flexibiliteit en duidelijkheid in de sociale wetgeving is daarom een must.
Geen gemakkelijke oefening, maar vast en zeker de moeite waard om uit te voeren. We moeten het huidige systeem niet helemaal wegvagen, maar net zoals er nieuwe businessmodellen ontstaan, moet er ook vernieuwing zijn voor de arbeidsmarkt. En ik ben er zeker van dat in ‘het nieuwe werken’ de oplossing ligt voor de weg naar een langere loopbaan en meer mensen op de arbeidsmarkt.
